Dynamics of Inclusive Prosperity
Werken aan duurzame welvaartsgroei
Groei van welvaart zorgt voor stabiliteit in een samenleving. Welvarende landen kennen doorgaans een grote mate van sociale zekerheid, hoogwaardige gezondheidszorg, goed onderwijs en vele mogelijkheden voor inwoners om zich te ontplooien. Tegelijkertijd heeft de groeiende welvaart ook uitbuiting, uitputting van het milieu en sociale crises tot gevolg. Wereldwijd nemen sociale ongelijkheid en jeugdwerkloosheid toe, en worden vrouwen minder betaald dan mannen voor vergelijkbaar werk.
Het Erasmus Initiative ‘Dynamics of Inclusive Prosperity’ draait om de vraag hoe zoveel mogelijk mensen van welvaartsgroei kunnen profiteren en hoe tegelijkertijd de negatieve gevolgen tot een minimum beperkt kunnen worden. De toename van welvaart vereist een voortdurende afstemming van de veranderende belangen en waarden van overheden, bedrijven, burgers en ondernemers. Om dit dynamische veld in kaart te brengen gaan wetenschappers van de Erasmus School of Law, Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) en Faculteit der Wijsbegeerte een multidisciplinaire samenwerking aan.
Wereldwijde fenomenen zoals de opkomst van de deeleconomie met bedrijven als Airbnb en Uber, de nasleep van de financiële crises en de belastingontwijking van grote bedrijven, brengt een hele reeks bedrijfskundige, filosofische en juridische vragen met zich mee. Het traditionele beeld van een regulerende overheid tegenover een innovatief bedrijfsleven blijkt steeds minder accuraat nu de rollen en verantwoordelijkheden binnen zowel het publieke als het private domein verschuiven.
“Met dit Erasmus Initiative ontwikkelt de Erasmus Universiteit een internationaal expertisecentrum voor inclusieve welvaart. Deze kan een belangrijke bijdrage leveren aan zowel het maatschappelijk als academische debat, en de beleidsvorming,” zegt verantwoordelijk decaan prof.mr.dr. Suzan Stoter. “Hoe kunnen we op een duurzame manier zoveel mogelijk mensen laten profiteren van toenemende welvaart?”
Balans publieke en private verantwoordelijkheden
De grenzen tussen publieke en private regulering vervagen steeds meer. De laatste decennia zien we dat de private sector zichzelf steeds meer is gaan reguleren en dat de overheid de samenwerking opzoekt met de private sector om tot regulering te komen.
Deze ontwikkeling brengt verschillende vragen en dilemma’s met zich mee. Omdat de werking van publieke regulering fundamenteel verschilt van de werking van private regulering, is het de vraag of deze twee met elkaar te verenigen zijn. Is de private sector een geschikte partij om zichzelf te controleren op maatschappelijk verantwoord gedrag? Een andere kwestie betreft de doeltreffendheid en werking van de verschillende vormen van regulering. Nu niet alleen de overheid, maar ook de markt en maatschappelijke bewegingen steeds vaker regulerend optreden, zien we dat naast inspectie en handhaving, ook financiële prikkels, boycots en sociale druk een regulerende werking hebben.
Daarnaast is er nog weinig onderzoek gedaan naar de effectiviteit van regulering door veel partijen. Met de opkomst van bedrijven die wereldwijd opereren volgen ontwikkelingen op het gebied van regulering elkaar snel op. Terwijl vele transnationale keurmerken en certificeringen worden ontworpen, is over de uitwerking van maatregelen als deze weinig bekend.
Kansen en risico’s van start-ups en technologische ontwikkelingen
Start-ups en technologische ontwikkelingen veranderen de samenleving en de markt in hoog tempo. De vraag is wat we vandaag de dag verstaan onder ‘ontregelende innovatie’ en wat de gevolgen van deze ontwikkelingen zijn voor de samenleving. Worden de verschillen groter of dragen ze juist bij aan gelijkheid? Doordat deze innovaties zich kenmerken door hun ontregelende karakter is regulering vaak problematisch gebleken en komen doelen als stabiliteit en duurzaamheid onder druk te staan. In de sectoren waar veel ontregelende innovatie voorkomt en de gevolgen drastisch zijn, zoals in de financiële wereld, de automatisering en robotisering, of bij de marktwerking in het private en publieke domein, is toegespitst onderzoek nodig.
De rol van de financiële sector
Binnen het financiële systeem beïnvloeden markten, banken en institutionele investeerders (zoals pensioenfondsen) elkaar. De vraag is hoe een financieel systeem het best kan worden ingericht en gereguleerd om tot een inclusieve economie te komen die welvaart bevordert.
Problemen in de financiële sector kunnen leiden tot economische depressie en werkloosheid. In het verleden is gebleken dat financiële innovatie vaak ten koste gaat van financiële stabiliteit. Door de complexiteit van financiële sector schiet regulering vaak tekort en blijken overheden niet in staat om grote problemen te voorkomen. Tegelijkertijd brengen financiële innovaties naast gevaren ook kansen met zich mee, zoals crowdfunding, microkredieten en risicomanagement. Hoe kunnen deze innovaties gebruikt worden om inclusieve welvaart te stimuleren?
Voor meer begrip van de wereld van finance is het noodzakelijk inzicht te krijgen in de motieven en het gedrag bankiers, traders, maar ook van huishoudens en andere actoren binnen deze sector. Daarvoor is multidisciplinair onderzoek nodig dat niet alleen naar economische factoren kijkt. Daarnaast zijn internationale instituties zoals de Wereldhandelsorganisatie (WTO), de Wereldbank, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Bankenunie belangrijke spelers in de financiële sector. Hoe kunnen deze instituties bijdragen aan inclusieve welvaart?
