Project

Verslavings gevoeligheid onder jongeren

Met steun vanuit het Niessen Schmitz fonds volgt Nina Grootendorst een cohort van ruim duizend jongeren uit Rotterdam en omgeving. In het onderzoek Investigating Behavioral and Emotional Risk in Rotterdam Youth (IBerry) kijkt ze naar verslavingsgevoeligheid onder jongeren. Samen met haar team brengt ze de verbanden tussen leefomgeving, psychiatrische problemen en verslaving in kaart. 

Rotterdam is een jeugdige stad, met één op de drie inwoners jonger dan 27 jaar. Maar veel van die jongeren hebben het moeilijk. Qua schooluitval, jeugdcriminaliteit en jeugdwerkloosheid behoort Rotterdam tot de koplopers van ons land. Kwetsbare jongeren zijn mogelijk gevoeliger voor psychische problemen en verslaving. Maar niet iedereen gaat alcohol of drugs gebruiken. Hoe komt het dat de ene jongere opgroeit tot een gezonde burger en de andere afhankelijk raakt van verdovende middelen? 

Psychiatrische interviews 

Nina Grootendorst is psychiater bij het Erasmus MC en projectleider van de IBerry Study. “Centraal in dit onderzoek staan de interviews, waarvoor ze elke twee jaar naar ons onderzoekscentrum komen. We vragen veel omgevingsfactoren uit, dus onder meer de interactie met ouders, de schoolprestaties, eventuele financiële problemen en of ze gepest worden. We willen ook weten hoe hun lichamelijke en mentale gezondheid is en verandert in de loop van de tijd. Er een verband tussen mentale problemen en verslaving. We vragen jongeren dus naar het gebruik van middelen. Ook verslavingen als gokken brengen we in kaart, maar we richten ons primair op verdovende middelen.” 

Veelzijdigheid van de jongeren 

De leeftijd van de respondenten, maar ook hun veelzijdigheid, maakt dit cohortonderzoek extra bijzonder. Grootendorst: “Jongeren zijn geselecteerd op verscheidenheid van afkomst. Ze hebben uiteenlopende etnische achtergronden, meisjes en jongens zijn gelijk verdeeld. Ze komen uit de Rijnmond, van hartje centrum tot de Zuid-Hollandse eilanden. Ook met hun ouders houden we interviews.” 

Kwetsbare groepen helpen 

Grootendorst: “Het onderzoek loopt nog, maar een aantal dingen weten we natuurlijk al wel. Zo is een psychiatrische aandoening of kwetsbaarheid zeker een risicofactor. Ook kunnen leeftijdgenoten van invloed zijn, evenals de leefomgeving of de verslavingsgevoeligheid van de ouders. Als er meer probleemfactoren tegelijk optreden, maakt dat het risico op verslaving veelal groter. Daarom zetten we in op vroege detectie van de jongeren die door deze verschillende factoren een hoog risico hebben.” 

Het iBerry project loopt al sinds 2015. Toch zijn weinig respondenten afgehaakt. “We zijn onder de indruk van hun trouw en openhartigheid”, zegt Nina Grootendorst. “Het raakt ons dagelijks als zij vertellen wat ze meemaken. Het is nogal wat, de bezoeken bij ons duren soms wel drie uur. Het lijkt erop dat jongeren het fijn vinden om hun verhaal te laten horen en daarmee bij te dragen aan iets groters. Soms geven ze aan dat ze het zelf moeilijk hebben, maar anderen willen helpen. En dat doen ze ook echt. Want met ons grote onderzoek maken we verslavingen wellicht meer voorspelbaar. Daardoor zouden we juist de meest kwetsbare groep tijdig kunnen opsporen en helpen.”